Cmentarz Hutniczy w Gliwicach / Der Hüttenfriedhof in Gleiwitz

Biografie pochowanych osób / Biografien

 

 

Leopoldine Gottliebe von Blandowski

geb. von Woyrsch

1784 – 18.01.1864

 

 

autor: Avalokitesvara,

Urodziła się ok. 1784 roku w Pilczycach / Pilsnitz (obecnie dzielnica Wrocławia), gdzie znajdował się majątek rodowy von Woyrschów. 5 maja 1799 roku w Pilczycach wyszła za mąż za Johanna Felixa von Blandowskiego (26.02.1757 okol. Kluczborka – 5.02.1835 Bielszowice), żołnierza zawodowego.
 

1774 – Johann Felix von Blandowski wstąpił do armii pruskiej

6.01.1793 – w stopniu porucznika odznaczony za odwagę

1795 – stacjonował we Wrocławiu, jako adiutant inspektoratu (wtedy prawdopodobnie poznał Leopoldynę)

1802 – regiment stacjonował w Neumarkt (Środa Śląska)

1806 – mianowany majorem, pojmany w bitwie pod Jeną

1807 – powrócił z niewoli

1812 – rozwiązanie regimentu, Blandowski przenosi się do Gliwic – mianowany majorem zostaje dowódcą 17. Pułku Piechoty Landwehry

1815 – pułk przemianowany na 2. Śląski Pułk Landwehry w 16. Brygadzie Piechoty, za udział w wojnie Blandowski odznaczony przez króla Prus Fryderyka Wilhelma żelaznym krzyżem, a przez cara orderem św. Anny II klasy

1816 – powrót do Gliwic

1817 – wystąpił z czynnej służby w stopniu podpułkownika (niezgodność źródeł, inna informacja podaje rok 1833)

Blandowscy mieli trzynaścioro dzieci, z których najbardziej znany był najmłodszy Wilhelm. 

 

Emilie (1800 Pilczyce – 29.12.1850 Gliwice)

Ernst

Felix Robert Hermann Ferdinand (ur. 3.03.1803 Środa Śląska)

Felix Heinrich Alexander Otto (ur. 5.11.1804 Środa Śląska)

Caroline Wilhelmine Berta (18.06.1806 Pilczyce – 31.08.1807 Środa Śląska)

Richard Moritz Adrian Felix (19.08.1807 – 31.08.1808 Środa Śląska)

Johann Felix Wilhelm Rudolph (ur. 28.10.1808 Środa Śląska)

Moritz

Berthold (ur. 10.08.1812)

Teophil Felix Wilhelm (3.06.1817 – 13.06.1888 Drezno)

Arminie

Clementine (zm. 13.06.1887 Czernina Górna pow. Góra)

Zakład dla Panien Szlachetnie Urodzonych fund. Karl Rudolf von Lestwitz

Wilhelm (ur. 21.01.1822 Gliwice – 18.12.1878 Bolesławiec)

najstarszy brat „stracił rozum”,  jedna z sióstr „chora psychicznie”, kolejny brat  „nerwica”, drugi brat „kaleka od dzieciństwa”, trzeci „nieuleczalna choroba oczu”

na zdjęciu: Cl(ementine). von Blandovsky

fot. Wilhelm Blandowski 

Muzeum w Gliwicach
 
[5] Gliwice – Rynek 14
po przyjeździe do Gliwic Blandowski (ojciec) wynajmował mieszkanie (lub cały dom) od Joachina Loewensteina

 

Gliwice – Przedmieście Raciborskie, parcela 122

 

Johann von Blandowski zakupił tę posiadłość 25 lutego 1817 roku i 18 lipca złożył tzw. „przysięgę miejską” stając się obywatelem miasta Gliwice. 

 

próby ustalenia, która to parcela trwają

 

 

 

 

 

 

Der Oberschlesische Wanderer nr 45 z 9.11.1830 r.
 

Chudów, Bielszowice, Paniówki

 

17 lutego 1825 r. Blandowscy kupili majątek Chudów wraz z zamkiem od Magdaleny Bobrowskiej. Zakupili też majątki w Paniówkach i Bielszowicach. Małżonkowie na stałe przebywali w Bielszowicach a nie w Chudowie.

Zagrodnicy chudowscy, których nie objęło uwłaszczenie i zniesienie pańszczyzny w 1821 roku wnosili przeciwko nim do sądu liczne skargi, lecz w czasie rządów Blandowskich obciążenia te nie zostały zniesione. [2] Leopoldyna ufundowała natomiast w 1828 roku dla mieszkańców Chudowa przy obecnej ulicy Wodnej budynek szkolny. Szkoła była parterowa, konstrukcji zrębowej na podmurówce kamiennej kryta gontem. Mieściła dwie klasy (5 x 6m), od strony północno-zachodniej znajdowało się oddzielone korytarzem mieszkanie dla nauczyciela – kierownika szkoły, pierwszym był Antoni Schmura (1828–1832). [1]

 
[5]

Gliwice – Rynek 23

 

 

Dom zakupiony od rodziny Kowalik, prawdopodobnie po śmierci Agnes Kowalik 28.01.1821 r. Przez jakiś czas Blandowscy wynajmowali tam mieszkania m.in. kupcowi Blumenreichowi.

Przypuszczam, że w tym właśnie domu urodził się Wilhelm.
 

Johann Felix von Blandowski zmarł 5 lutego 1835 roku i pochowany został w Bielszowicach [źródła podają że w Bielsku, ale to błąd]. Leopoldyna odsprzedała majątek w 1837 roku Aleksandrowi von Bally i przeprowadziła się do swojej kamienicy w Gliwicach przy ulicy Wysokiej (!?). Umowa kupna przewidywała, że nowy właściciel miał Leopoldynie wypłacać dożywotnio roczną rentę wysokości 350 talarów, a po jej śmierci renta miała przejść na jej trzy córki. (Wiadomo, że kolejna właścicielka zamku Joanna Schaffgotsch (von Schomberg-Godula) wypłacała tę rentę jeszcze w 1854 roku. [2] Wg spisu z 1852 roku Leopoldyna mieszkała w Gliwicach z dwójką dzieci – córką Armine lat 32 i synem Theophilem lat 35. [4]

Der Oberschlesische Wanderer nr 6 z 9.02.1835 r.



www.siliusradicum.pl
 

Gliwice – ul. Bankowa 4 (d. parcela 115A lub 117)

Po śmierci męża, wdowa wraz z dziećmi przeprowadziła się z Bielszowic do Gliwic i zamieszkała w tym domu.

Acta des Gemeinde-Vorstandes der Stadt December 1852 sygn. 15/1 94 – Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach

 
 







   Leopoldyna Blandowska zmarła 18 stycznia 1864 roku.
(OW nr 4 z 26.01.1864 r.)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

zdjęcie grobu Leopoldyny Blandowskiej na Cmentarzu Hutniczym

 

fot. Wilhelm Blandowski 
 

Po jej śmierci, Wilhelm zamieszkał z niezamężnymi siostrami Arminie i Clementine, w domu przy ulicy Bankowej.

 

 

Der Oberschlesische Wanderer nr 4 z 26.01.1864 r.

 

Leopoldine Gottliebe von Blandowski geb. von Woyrsch wurde um 1784 in Pilczyce/ Pilsnitz (heute ein Stadtteil von Wrocław/ Breslau) geboren, wo sich das Gut der Familie von Woyrsch befand.

Am 5. Mai 1799 heiratete sie in Pilczyce/ Pilsnitz Johann Felix von Blandowski (26.02.1757 bei Kluczbork/ Kreuzburg - 5.02.1835 Bielszowice/ Bielschowitz), einen Berufssoldaten. Sie lernten sich wahrscheinlich dann kennen, als Johann von Blandowski als Adjutant der Aufsichtsbehörde in Breslau stationiert war. Ab 1802 war sein Regiment in Neumarkt (heute Środa Śląska) stationiert, und nach dessen Auflösung im Jahre 1812 zog er mit seiner Familie nach Gleiwitz und am 18. Juli 1817 wurde er zum Bürger dieser Stadt.

Die Blandowskis hatten dreizehn Kinder, von denen das jüngste, Wilhelm, das meist berühmte war.
Im Jahre 1825 kauften die Blandowskis das Gut Chudów/ Chutow zusammen mit einem Schloss, außerdem erwarben sie Ländereien in Paniówki/ Klein Paniow und Bielszowice/ Bielschowitz. Im Jahre 1828 gründete Leopolda ein Schulgebäude für die Einwohner von Chudów/ Chutow.

Johann Felix von Blandowski starb am 5. Februar 1835 und wurde in Bielsko/ Bielitz begraben. Leopoldyna verkaufte das Gut und zog in ihr Bürgerhaus in Gleiwitz in der heutigen Wysoka-Straße. Leopoldyna Blandowska verstarb am 18. Januar 1864.

Übersetzung: Sebastian Mrożek
 

Leopoldine Gottliebe von Blandowski geb. von Woyrsch was born around 1784 in Pilczyce (now a district of Wrocław), where the von Woyrsch family estate was located.

On May 5, 1799, in Pilczyce, she married Johann Felix von Blandowski, a professional soldier. They probably met when Johann v. Blandowski was stationed in Wrocław, as an inspectorate adjutant. From 1802, his regiment was stationed in Neumarkt (Środa Śląska), and after its dissolution in 1812, he moved with his family to Gliwice and on July 18, 1817, he became a citizen of this city.

The Blandowskis had thirteen children, the most famous of whom was the youngest, Wilhelm. In 1825, the Blandowski family bought the Chudów estate together with the castle, and also purchased estates in Paniówki and Bielszowice. In 1828, Leopoldyna funded a school building for the citizens of Chudów.

Johann Felix von Blandowski died on February 5, 1835 and was buried in Bielsko. Leopoldyna sold the property and moved to her tenement house in Gliwice at Wysoka Street. Leopoldyna Blandowska died on January 18, 1864.

Translation: Ewa Hordyniak

 

„Der Oberschlesische Wanderer”  

 

 

nr 53 z 31.12.1850 r.

   

   

Ciekawostki

W roku 1820 Blandowski pożyczył miastu Gliwice 500 Marek na 6% na zakup „sikawki” :) [3]

   

   

Nagrobek symboliczny– 2010

   

Materiały źródłowe:

[1] Szołtysek R., Paniówki, Katowice 1996;

    [za:] J.G.Knie, Alphabetisch-Statistisch-Topographische Uebersicht..., Breslau 1830, s.544; J.Pilnacek, Rody stareho..., Dil.1, s.71;

    J.Siebmacher's, Grosses und allgemeines Wappenbuch..., Tl.3, s.124;

[2] Ewa Piecha, Chudów, monografia historyczna, 2005,

[3] Nietsche B., Geschichte der Stadt Gleiwitz, Gleiwitz 1886, przekład  S.Rosenbaum, Gliwice 2011

[4] Akta różne Archiwum Państwowe w Gliwicach

[5] Boroń P., Dawne Gliwice,. Wokół gliwickiego rynku, Muzeum w Gliwicach 2015

„Der Oberschlesische Wanderer”

https://siliusradicum.pl/ksiegi-metrykalne/asc-parafii-rzymskokatolickiej-w-gieraltowicach/  dostęp 29 marca 2024 r.