|
Cmentarz Hutniczy w Gliwicach /
Der Hüttenfriedhof
in Gleiwitz
Biografie pochowanych osób / Biografien
|
|
Leopoldine Gottliebe von Blandowski
geb. von Woyrsch
1784
–
18.01.1864
|
autor:
Avalokitesvara, |
Urodziła się ok.
1784 roku w
Pilczycach /
Pilsnitz
(obecnie
dzielnica
Wrocławia),
gdzie znajdował
się majątek
rodowy von
Woyrschów. 5
maja 1799 roku w
Pilczycach
wyszła za mąż za
Johanna Felixa
von
Blandowskiego
(26.02.1757
okol. Kluczborka
– 5.02.1835
Bielszowice),
żołnierza
zawodowego.
|
|
1774 – Johann Felix von Blandowski wstąpił do armii pruskiej
6.01.1793 – w stopniu porucznika odznaczony za odwagę
1795 – stacjonował we Wrocławiu, jako adiutant inspektoratu
(wtedy prawdopodobnie poznał Leopoldynę)
1802 – regiment stacjonował w Neumarkt (Środa Śląska)
1806 – mianowany majorem, pojmany w bitwie pod Jeną
1807 – powrócił z niewoli
1812 – rozwiązanie regimentu, Blandowski przenosi się do
Gliwic – mianowany majorem zostaje dowódcą 17. Pułku
Piechoty Landwehry
1815 – pułk przemianowany na 2. Śląski
Pułk Landwehry w 16. Brygadzie Piechoty,
za udział w wojnie Blandowski odznaczony przez króla Prus
Fryderyka Wilhelma żelaznym krzyżem, a przez cara orderem
św. Anny II klasy
1816 – powrót do Gliwic
1817 – wystąpił z czynnej służby w
stopniu podpułkownika
(niezgodność źródeł, inna informacja podaje rok 1833)
|
|
|
Blandowscy mieli trzynaścioro dzieci, z których
najbardziej znany był najmłodszy
Wilhelm.
Emilie (1800 Pilczyce –
29.12.1850 Gliwice)
Ernst
Felix Robert Hermann Ferdinand (ur. 3.03.1803 Środa Śląska)
Felix Heinrich Alexander Otto (ur. 5.11.1804 Środa Śląska)
Caroline Wilhelmine Berta (18.06.1806 Pilczyce – 31.08.1807
Środa Śląska)
Richard Moritz Adrian Felix (19.08.1807 – 31.08.1808 Środa
Śląska)
Johann Felix Wilhelm Rudolph (ur. 28.10.1808 Środa Śląska)
Moritz
Berthold (ur. 10.08.1812)
Teophil Felix Wilhelm (3.06.1817 – 13.06.1888 Drezno)
Arminie
Clementine (zm. 13.06.1887 Czernina Górna pow. Góra)
Zakład
dla Panien Szlachetnie Urodzonych fund. Karl Rudolf von
Lestwitz
Wilhelm (ur. 21.01.1822 Gliwice – 18.12.1878 Bolesławiec)
najstarszy
brat „stracił rozum”,
jedna z sióstr „chora psychicznie”,
kolejny brat
„nerwica”,
drugi brat „kaleka od dzieciństwa”, trzeci „nieuleczalna
choroba oczu”
|
|
|
na zdjęciu: Cl(ementine). von Blandovsky
fot. Wilhelm Blandowski
Muzeum w Gliwicach
|
|
[5] |
Gliwice
– Rynek 14
po przyjeździe do Gliwic
Blandowski (ojciec) wynajmował mieszkanie (lub cały dom) od
Joachina Loewensteina
|
|
|
Gliwice
– Przedmieście
Raciborskie, parcela 122
Johann von Blandowski zakupił tę posiadłość 25 lutego 1817
roku i 18 lipca złożył tzw. „przysięgę miejską” stając się
obywatelem miasta Gliwice.
próby ustalenia, która to parcela
trwają
Der
Oberschlesische Wanderer nr 45 z 9.11.1830 r.
|
|
|
Chudów, Bielszowice, Paniówki
17 lutego
1825 r.
Blandowscy kupili
majątek Chudów wraz z zamkiem od
Magdaleny Bobrowskiej. Zakupili też majątki w Paniówkach i
Bielszowicach.
Małżonkowie na stałe przebywali w Bielszowicach a nie w
Chudowie.
|
|
|
Zagrodnicy chudowscy, których nie objęło uwłaszczenie i
zniesienie pańszczyzny w 1821 roku wnosili przeciwko nim do
sądu liczne skargi, lecz w czasie rządów Blandowskich
obciążenia te nie zostały zniesione. [2]
Leopoldyna ufundowała natomiast w 1828 roku dla mieszkańców
Chudowa przy obecnej ulicy Wodnej budynek szkolny. Szkoła
była parterowa, konstrukcji zrębowej na podmurówce kamiennej
kryta gontem. Mieściła dwie klasy (5 x 6m), od strony
północno-zachodniej znajdowało się oddzielone korytarzem
mieszkanie dla nauczyciela – kierownika szkoły, pierwszym
był Antoni Schmura (1828–1832).
[1]
|
|
[5] |
Gliwice
– Rynek 23
Dom zakupiony od rodziny Kowalik, prawdopodobnie po śmierci
Agnes Kowalik 28.01.1821 r.
Przez jakiś czas Blandowscy wynajmowali
tam mieszkania m.in. kupcowi Blumenreichowi.
Przypuszczam, że w tym właśnie domu urodził się Wilhelm.
|
|
Johann Felix von
Blandowski zmarł
5 lutego 1835
roku i pochowany
został w
Bielszowicach [wszystkie
znane mi dotąd żródła
podają że w
Bielsku, ale to
błąd].
Leopoldyna
odsprzedała
majątek w 1837
roku
Aleksandrowi von
Bally i
przeprowadziła
się do swojej
kamienicy w
Gliwicach przy
ulicy Wysokiej
(!?).
Umowa kupna
przewidywała, że
nowy właściciel
miał Leopoldynie
wypłacać
dożywotnio
roczną rentę
wysokości 350
talarów, a po
jej śmierci
renta miała
przejść na jej
trzy córki.
(Wiadomo, że
kolejna
właścicielka
zamku Joanna
Schaffgotsch
(von
Schomberg-Godula)
wypłacała tę
rentę jeszcze w
1854 roku.
[2]
Wg spisu z 1852
roku Leopoldyna
mieszkała w
Gliwicach z
dwójką dzieci –
córką Armine lat
32 i synem
Theophilem lat
35.
[4]
|
Der
Oberschlesische Wanderer nr 6 z 9.02.1835 r.
|
www.siliusradicum.pl |
|
|
Gliwice
– ul. Bankowa 4 (d.
parcela 115A lub 117)
Po
śmierci męża, wdowa wraz z dziećmi przeprowadziła się z
Bielszowic do Gliwic i zamieszkała w tym domu.
Acta des Gemeinde-Vorstandes der Stadt December 1852 sygn. 15/1 94 – Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach
|
|
Leopoldyna Blandowska zmarła 18 stycznia 1864 roku.
(OW nr 4 z 26.01.1864 r.)
zdjęcie grobu Leopoldyny Blandowskiej na Cmentarzu Hutniczym
fot. Wilhelm Blandowski
|
|
|
Po jej śmierci, Wilhelm zamieszkał z niezamężnymi siostrami Arminie i Clementine, w domu przy ulicy Bankowej.
Der
Oberschlesische Wanderer nr 4 z 26.01.1864 r.
|
|
|
Leopoldine
Gottliebe
von
Blandowski
geb. von
Woyrsch
wurde um
1784 in
Pilczyce/
Pilsnitz
(heute
ein
Stadtteil
von
Wrocław/
Breslau)
geboren,
wo sich
das Gut
der
Familie
von
Woyrsch
befand.
Am 5.
Mai 1799
heiratete
sie in
Pilczyce/
Pilsnitz
Johann
Felix
von
Blandowski
(26.02.1757
bei
Kluczbork/
Kreuzburg
-
5.02.1835
Bielszowice/
Bielschowitz),
einen
Berufssoldaten.
Sie
lernten
sich
wahrscheinlich
dann
kennen,
als
Johann
von
Blandowski
als
Adjutant
der
Aufsichtsbehörde
in
Breslau
stationiert
war. Ab
1802 war
sein
Regiment
in
Neumarkt
(heute
Środa
Śląska)
stationiert,
und nach
dessen
Auflösung
im Jahre
1812 zog
er mit
seiner
Familie
nach
Gleiwitz
und am
18. Juli
1817
wurde er
zum
Bürger
dieser
Stadt.
Die
Blandowskis
hatten
dreizehn
Kinder,
von
denen
das
jüngste,
Wilhelm,
das
meist
berühmte
war.
Im Jahre
1825
kauften
die
Blandowskis
das Gut
Chudów/
Chutow
zusammen
mit
einem
Schloss,
außerdem
erwarben
sie
Ländereien
in
Paniówki/
Klein
Paniow
und
Bielszowice/
Bielschowitz.
Im Jahre
1828
gründete
Leopolda
ein
Schulgebäude
für die
Einwohner
von
Chudów/
Chutow.
Johann
Felix
von
Blandowski
starb am
5.
Februar
1835 und
wurde in
Bielsko/
Bielitz
begraben.
Leopoldyna
verkaufte
das Gut
und zog
in ihr
Bürgerhaus
in
Gleiwitz
in der
heutigen
Wysoka-Straße.
Leopoldyna
Blandowska
verstarb
am 18.
Januar
1864.
Übersetzung:
Sebastian
Mrożek
|
|
Leopoldine
Gottliebe
von
Blandowski
geb. von
Woyrsch
was born
around
1784 in
Pilczyce
(now a
district
of
Wrocław),
where
the von
Woyrsch
family
estate
was
located.
On May
5, 1799,
in
Pilczyce,
she
married
Johann
Felix
von
Blandowski,
a
professional
soldier.
They
probably
met when
Johann
v.
Blandowski
was
stationed
in
Wrocław,
as an
inspectorate
adjutant.
From
1802,
his
regiment
was
stationed
in
Neumarkt
(Środa
Śląska),
and
after
its
dissolution
in 1812,
he moved
with his
family
to
Gliwice
and on
July 18,
1817, he
became a
citizen
of this
city.
The
Blandowskis
had
thirteen
children,
the most
famous
of whom
was the
youngest,
Wilhelm.
In 1825,
the
Blandowski
family
bought
the
Chudów
estate
together
with the
castle,
and also
purchased
estates
in
Paniówki
and
Bielszowice.
In 1828,
Leopoldyna
funded a
school
building
for the
citizens
of
Chudów.
Johann
Felix
von
Blandowski
died on
February
5, 1835
and was
buried
in
Bielsko.
Leopoldyna
sold the
property
and
moved to
her
tenement
house in
Gliwice
at
Wysoka
Street.
Leopoldyna
Blandowska
died on
January
18, 1864.
Translation:
Ewa Hordyniak
|
„Der
Oberschlesische Wanderer”
nr 53 z
31.12.1850 r. |
|
|
Ciekawostki
|
|
W roku 1820 Blandowski pożyczył
miastu Gliwice 500 Marek na 6% na zakup „sikawki” :)
[3]
|
|
Nagrobek
symboliczny–
2010 |
|
Materiały
źródłowe:
[1]
Szołtysek R., Paniówki, Katowice 1996;
[za:] J.G.Knie, Alphabetisch-Statistisch-Topographische
Uebersicht..., Breslau 1830, s.544;
J.Pilnacek, Rody stareho..., Dil.1, s.71;
J.Siebmacher's, Grosses und allgemeines Wappenbuch..., Tl.3,
s.124;
[2]
Ewa Piecha, Chudów, monografia historyczna, 2005,
[3]
Nietsche B., Geschichte der Stadt Gleiwitz, Gleiwitz
1886, przekład S.Rosenbaum, Gliwice 2011
[4]
Akta różne Archiwum Państwowe w Gliwicach
[5]
Boroń P.,
Dawne Gliwice,. Wokół gliwickiego rynku,
Muzeum w Gliwicach 2015
„Der Oberschlesische Wanderer”
https://siliusradicum.pl/ksiegi-metrykalne/asc-parafii-rzymskokatolickiej-w-gieraltowicach/
dostęp 29 marca 2024 r.
|
|