|
Cmentarz Hutniczy w Gliwicach / Der Hüttenfriedhof in Gleiwitz
Biografie pochowanych osób / Biografien
|
|
Familie Dowerg
|
Cmentarz
Hutniczy
pochówek
potwierdzony |
Albert
...04.1829 – 24.01.1903
|
|
Aurelie
2.10.1836
–
5.01.1890
|
|
Paul
15.01.1866 – 31.03.1918
|
|
Hugo
27.08.1858 – 28.06.1938
|
|
|
Albert
(...04.1829
–
24.01.1903)
|
fotografia
otrzymana
od
rodziny |
|
|
Zaczynał
jako
nauczyciel
w szkole
hutniczej,
później
założył
fabrykę
wyrobów
z drutu.
|
|
|
8
listopada
1854
roku (OW nr 46 z 14.11.1854 r.)
ożenił
się z
Aurelią
Lablack
(2.10.1836
–
5.01.1890).
Mieli
czworo
dzieci:
Arthur
Oswald
Rudolph
– ur.
27.04.1856
(OW
nr 24 z
10.06.1856 r.)
Alma
Clara
Valeska
– ur.
25.08.1857
(OW
nr 38 z
22.09.1857 r.)
Hugo
Emil
Wilhelm
– ur.
27.08.1858
(OW
nr 38 z
21.09.1858 r.)
Paul
Ernst
Wilhelm
– ur.
15.01.1866
(OW
nr 6 z
6.02.1866 r.)
Ponieważ
w
nekrologu
jako
bliscy
podpisani
są tylko
synowie
Hugo i
Paul,
najprawodopodobniej
Arthur i
Alma
zmarli
przed
rokiem
1903.
|
OW nr 5 z 7.01.1890 r. |
|
|
|
|
|
adres
1905 |
|
|
|
Albert
Dowerg
zorganizował
też przy
fabryce
kursy
wyplatania
z drutu.
|
|
|
[swobodne
tłumaczenie
i skrót
tekstu
zamieszczonego
w Der
Oberschlesiche
Wanderer
–
oryginał
p.obok]
Początkowo
uczył w
szkole
Odlewni
Żeliwa,
po
włączeniu
dzielnicy
Eisengiesserei
do gminy
zrezygnował
z tego
stanowiska
i
założył
w Zabrzu
fabrykę
wyrobów
żelaznych
i
drucianych.
Wkrótce
potem
przeniósł
fabrykę
(Eisen-
und
Drahtfabrik
–
Bahnhofstr.
29) do
Gliwic i
znacznie
ją
rozwinął.
Mimo, że
prowadzenie
firmy
zajmowało
mu wiele
czasu,
znalazł
go
również,
aby z
równym
entuzjazmem
poświęcić
się
sprawom
publicznym
miasta
oraz
parafii
ewangelickiej
– od
1874
roku
zasiadał
w radzie
parafii
(był
również
członkiem
kuratorium
Waisenhaus).
Był
powszechnie
lubiany
za swoją
uczciwość
i
poczucie
humoru. W
połączeniu
ze
zdolnościami
pedagogicznymi
i
biznesowymi
rysuje
to obraz
szczególnie
wartościowej
postaci.
Jego
różnorodne
doświadczenia,
a przede
wszystkim
sumienna
i
pracowita
praca
zaowocowały
szczególnie
po tym,
jak w
1881
roku
został
wybrany
na
honorowe
stanowisko
radnego
miejskiego.
Zaledwie
osiem
dni
przed
śmiercią
wziął
udział w
posiedzeniu
rady
miasta,
gdzie
poprowadził
wybory
zarządu
na
przewodniczącego.
|
|
|
|
OW nr 19 z 24.01.1903 r. |
OW nr 20 z 25.01.1903 r.
|
|
|
OW nr 20 z 25.01.1903 r. |
OW nr 20 z 25.01.1903 r. |
|
|
OW nr 20 z 25.01.1903 r. |
|
|
|
|
Paul
(15.01.1866
–
31.03.1918)
|
fotografia
otrzymana
od
rodziny |
|
|
Współwłaściciel,
a potem
właściciel
fabryki
A.Dowerg
u. Sohn,
radny
miejski.
|
|
|
Ożenił
się z
Else
geb.
Hoinkiss
(26.01.1882
–
31.03.1956)
Na
podstawie
książki
adresowej
z 1924
roku
wnioskuję,
że mieli
córki
Else i Käthe
(co
najmniej).
|
adres
1924 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wnuczka
(druga z
prawej-)
i
prawnuczka
(druga z
lewej
strony) Paula
Dowerga.
(2013) |
|
|
|
Nagrobek symboliczny
– 2008, 2013 |
|
Hugo
(27.08.1858
–
28.06.1938)
|
|
|
|
Stahl und Eisen 31/1938 |
|
|
Hugo Dowerg,
syn Alberta
i Aurelii
Lablack,
urodził się
27 sierpnia
1858 w
Gliwicach.
Po
ukończeniu
gimnazjum w
Gliwicach i
praktyce w
kilku hutach
i odlewniach
na Górnym
Śląsku,
studiował od
1880 roku
hutnictwo
żelaza na
Politechnice
i Akademii
Górniczej w
Berlinie u
profesora
Hermanna
Weddinga.
Studia
ukończył w
1883 roku
uzyskując
dyplom
inżyniera
metalurgii,
a następnie
odbył służbę
wojskową.
Po
zakończeniu
służby
rozpoczął
pracę jako
inżynier
operacyjny w
Oberschlesische
Eisenbahnbedarfs
AG w
Friedenshütte
w 1884 r.,
gdzie w 1893
r. awansował
na
kierownika
operacyjnego,
a następnie
na
inspektora
hutnictwa
(dyrektora
operacyjnego).
W tym samym
roku baron
Carl
Ferdinand
von
Stumm-Halberg
sprowadził
go na
stanowisko
dyrektora
technicznego
w Dillinger
Hüttenwerke
AG w okręgu
Saary, skąd
w 1899 roku
Dowerg
przeniósł
się do
Lorraine
Hüttenverein
Aumetz-Friede
w
Kneuttlingen
w
Lotaryngii.
Tam, jako
dyrektor
generalny i
prezes
zarządu,
kierował
rozbudową
obiektów
fabrycznych
i między
innymi jako
jeden z
pierwszych
zastosował
dmuchawy
gazu
wielkopiecowego
do
dostarczania
nadmuchu do
wielkich
pieców,
którą to
technologię
sam
opracował i
zrealizował
mimo
początkowych
trudności. W
tej firmie
pracował do
przejścia na
emeryturę w
1910 roku ze
względów
zdrowotnych.
Lata
wojenne I
wojny
światowej
spędził jako
naczelnik
wydziału w
Ministerstwie
Wojny w
Düsseldorfie
oraz jako
konsultant
ds.
przemysłu
wojennego w
Münster. Po
wojnie, w
latach
1919/1920
pełnił
funkcję
biegłego
w „Komisji
do oceny
szkód
poniesionych
przez
niemieckie
firmy w
wyniku
wywłaszczenia
przez
Francję hut
i kopalń w
Lotaryngii”.
W 1921 roku
został
powołany
przez
Ministra
Odbudowy
Rzeszy jako
ekspert
niemieckiego
przemysłu
żelaznego i
stalowego w
negocjacjach
paryskich z
Komisją
odszkodowawczą
rządów
alianckich.
Na tym samym
stanowisku
Dowerg brał
także udział
w
wznowionych
negocjacjach
w sprawie
dostaw
niemieckich
w Paryżu w
latach 1922
i 1925.
W czasie
swojej
działalności
w kilku
niemieckich
kompaniach
żelaznych
Dowerg
działał
także przed
I wojną
światową w
Związku
Niemieckich
hutników
żelaza,
gdzie przez
wiele lat
zasiadał w
zarządzie, a
także pełnił
funkcję
drugiego
przewodniczącego
od 1909 do
1910 roku.
Był także
prezesem
oddziału
VDEh
Eisenhütte
Südwest od
1908 do
1910.
Zasiadał
także w
radach
doradczych i
radach
nadzorczych
kilku
zachodnioniemieckich
spółek,
m.in. AG J.
Pohlig w
Kolonii,
Trierer
Walzwerk w
Trewirze,
Westfälische
Stahlwerke w
Bochum oraz
Westfälische
Metallwerke
Goercke&Cie
w Witten.
|
|
|
Jeszcze w
Gliwicach
ożenił się
Emmą Emilie
Anną
Wawerda
(ur.
11.08.1866
KP WS
akt 348
). Ślub
miał miejsce 7
listopada 1885
roku (OW
nr 259 z
10.11.1885
r.).
Mieszkali w
Düsseldorfie,
Lűgplatz 3.
Mieli dwie
córki i
trzech
synów, z
których
dwóch
poległo w I
wojnie
światowej, w
1915 roku.
W
1937 roku
Dowerg
przeprowadził
się z
Düsseldorfu
do Korntal
koło
Stuttgartu,
aby
zamieszkać z
zamężną
córką.
Zmarł 28
czerwca 1938 w
wieku prawie
80 lat na
zapalenie
płuc.
|
|
|
|
Pochowany
w Stuttgart (Korntal) |
|
Materiały źródłowe:
materiały otrzymane od rodziny
Archiwum Państwowe w Gliwicach, Akta rodzin gliwickich
Stahl und Eisen 31/1938
Württembergische
Biographien
2 (2011),
42–43;
opr. Ralf Banken
Neues Adress- und Geschäfts-Handbuch von Gleiwitz und der
Ortschaft Richtersdorf 1905
Amtl. Adressbuch der Stadt Gleiwitz und der Städte
Peiskretscham, Tost und Kieferstädtel, der Gemeinde Sosnitza
sowie der Gemeinden des Kreises Tost-Gleiwitz 1924
|
|